Euskal Hizkuntza
  • SARRERA
  • EUSKAL HIZKUNTZA
    • AHOZKOTASUNA >
      • AHOZKOTASUNA
    • ORTOGRAFIA >
      • ALFABETOA
      • ZENBAKIAK IDAZTEKO ARAUAK ETA ARIKETAK
      • BAIT-
    • LEXIKOA
    • TESTUGINTZA >
      • Jendaurreko irakurketa >
        • Ikasleen lanak
      • Gutunak idatziz
    • SINTAXIA >
      • GALDEGAIA: HITZEN ORDENA
      • PERPAUSAREN AZTERKETA MORFOSINTAKTIKOA >
        • Izen Sintagma >
          • MORFOSINTAXIA: HITZEN BANAKETA
        • Aditz Sintagma >
          • EUSKAL ADITZA
          • ADBERBIOAK >
            • ADITZONDOAK
            • ADIZLAGUNAK
            • POSPOSIZIO SINTAGMAK
      • Perpaus bakuna
      • Perpaus elkartuak
  • EUSKAL LITERATURA
  • HELBIDE INTERESGARRIAK
    • Irrika.net
    • Gaztezulo
    • Musika
    • Consumer

ADITZ SINTAGMA

Aditz Sintagma aztertzerakoan, barruan zein elementu izan ditzakegun ikusi beharko dugu.

· Aditza: Elementurik garrantzitsuena da. Aditzik gabe ez dugu perpausik izango.

​Aditzak perpausaren zatiak zeintzuk diren jakiteko behar dugun informazioa emango digu. Honi galdetuz, aztertu beharreko sintagmak ezagutzen lagunduko digu:

ADIBIDEZ:

"Gaur gelakoak zurekin joango gara zinemara."
Aditza: joango gara
Nork? -
Nor? gelakoak (IS nor)
Nori? -
Noiz? Gaur (Adberbioa)
Norekin? zurekin (Adlag - IS norekin)
Nora? zinemara (Adlag - IS nora)

IS subjektua, IS nor (gelakoak) da. gainontzeko multzoak Aditz Sintagmaren barruan kokatzen dira.
Nola aztertuko ditugu multzo hauek?

​1. Aditza: ez dugu azterketa sakonik egingo. Azpimarratuta aditza dela adieraziko dugu. Nahi izanez gero, aditz perifrastikoetan AN eta AL zeintzuk diren idatziko dugu.

...joango gara...
     AN      AL 
       Aditza

2. Adizlagunak: Oinarrian, gehienetan, IS bat dute eta hauei deklinabide KM bat gehituz, Adizlagun bihurtuko ditugu.

Norekin:                     zurekin
                                    zu + -rekin
                                    Iord.
                                                            IM                         
                                                             IS               km.    
                                                            ISnorekin/ Adlg

Nora:                           zinemara               
                                     zinema + -a + -a
                                           I.             
                                         IM        det            
                                         IS                   km
                                                                        IS nora / Adlg

3. Aditzondoak: aditzondo edo adberbioak, hitz aldagaitzak dira eta ez dute deklinabide atzizkirik. Honek ez du esan nahi aditzondoak ezin direnik deklinatu: 

Gaur (aditzondoa) / Gaurtik (aditzondoa + km -tik)


Gaur
 Adond
​Adb S.

Perpaus osoaren azterketa honela geldituko litzateke:

Imagen
  • SARRERA
  • EUSKAL HIZKUNTZA
    • AHOZKOTASUNA >
      • AHOZKOTASUNA
    • ORTOGRAFIA >
      • ALFABETOA
      • ZENBAKIAK IDAZTEKO ARAUAK ETA ARIKETAK
      • BAIT-
    • LEXIKOA
    • TESTUGINTZA >
      • Jendaurreko irakurketa >
        • Ikasleen lanak
      • Gutunak idatziz
    • SINTAXIA >
      • GALDEGAIA: HITZEN ORDENA
      • PERPAUSAREN AZTERKETA MORFOSINTAKTIKOA >
        • Izen Sintagma >
          • MORFOSINTAXIA: HITZEN BANAKETA
        • Aditz Sintagma >
          • EUSKAL ADITZA
          • ADBERBIOAK >
            • ADITZONDOAK
            • ADIZLAGUNAK
            • POSPOSIZIO SINTAGMAK
      • Perpaus bakuna
      • Perpaus elkartuak
  • EUSKAL LITERATURA
  • HELBIDE INTERESGARRIAK
    • Irrika.net
    • Gaztezulo
    • Musika
    • Consumer